W dniu 9 września 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Zastępuje ona w stosunku do tysięcy stanowisk ustawę z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi zwaną ustawa kominową, która reguluje także wynagrodzenia kadry kierowniczej instytucji kultury.

Po wejściu w życie nowych regulacji ustawa kominowa nie przestała ona obowiązywać, ale wprowadzono w niej pewne zmiany. Warto dowiedzieć się, jak będą ustalane obecnie wynagrodzenia dyrektorów, czy w dalszym ciągu określała je będzie ustawa kominowa i co zmieniło się w wynagrodzeniach dyrektorów i innych osób objętych kominówką w instytucjach kultury po 9 września 2016 r.

Szczegóły znajdą Państwo w 21 numerze miesięcznika Prawo i finanse w kulturze. A prócz tego w numerze:

• Co zmieni się od 1 stycznia 2017 r. w rozliczaniu kosztów uzyskania przychodów z tytułu przeniesienia majątkowych prawa autorskich oraz praw pokrewnych
• Jakiego odszkodowania może żądać pracownik instytucji kultury, jeśli udowodni przed sądem, że spotkał go w pracy mobbing
• Jak rozliczać podatkowo kontakty kulturalne między Polską i Ukrainą i artystów mających rezydencję podatkową na Ukrainie
• Czy można wymusić na wojewodzie, aby podjął działania nadzorcze wobec zarządzenia burmistrza w sprawie działania instytucji kultury
• Kiedy NFZ uzna umowę o dzieło instytucji kultury za umowę zlecenia i zażąda oskładkowania umowy
• Jak przygotować wniosek o dofinansowanie projektu ze środków unijnych, aby otrzymać jak najwięcej punktów
• Dlaczego w razie sporu z pracownikami dyrektorowi opłaca się skorzystać z instytucji mediacji, która od 2016 roku daje dużo więcej możliwości
• Kiedy wobec dyrektora instytucji kultury można zastosować „dyscyplinarkę”
• Czym grozi nieprzestrzeganie przepisów BHP w instytucjach kultury – przykłady częstych wypadków przy pracy
• Jak obecnie prawidłowo udzielać zamówień publicznych w instytucjach kultury po zmianach z 28 lipca 2016 r.
• Jak przygotować się do zamknięcia ksiąg rachunkowych za 2016 rok

Renata Kajewska,
Redaktor naczelny Prawo i Finanse w Kulturze
i Rozliczenia księgowe w kulturze

Niektórzy dyrektorzy z szansą na wyższe pensje

Nowa ustawa dotycząca kształtowania wynagrodzeń w spółkach objęła swym zasięgiem większość podmiotów gospodarczych kontrolowanych tak przez Skarb Państwa, jak i jednostki samorządu. Rewolucji w sposobie ustalania wynagradzania kadry kierowniczej instytucji kultury nie będzie, ponieważ nie zdecydowano się na uchylenie kominówki i wersji kadłubkowej – obejmującej znacznie mniejszą liczbę podmiotów – będzie obowiązywała w dalszym ciągu. Jednymi z nielicznych objętych zakresem obowiązywania ustawy jednostek będą właśnie instytucje kultury - jako państwowe i samorządowe osoby prawne (art. 1 ust.1 pkt 2 i 3). Szefowie samorządowych instytucji kultury mogą okazać się największymi beneficjentami zmian wprowadzanych przy okazji regulowania płac w spółkach. Od 9 września 2016 r. rośnie bowiem określony w art. 8 pkt 2 kominówki limit ich dopuszczalnego maksymalnego wynagrodzenia miesięcznego. Do tego dnia wynosił on 4-krotność wynagrodzenia miesięcznego, podczas gdy po tej dacie zostaje podniesiony do 6-krotności takiego wynagrodzenia. Mnożnik wynagrodzenia obejmujący kierownictwo instytucji państwowych nie ulega zmianie i podobnie jak wcześniej będzie wynosił 6-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Przykład Miasto określiło na 2016 rok dla dyrektora muzeum wynagrodzenie na poziomie 6 przeciętnych pensji. Ustalenie wynagrodzenia w części przekraczającej 4 przeciętne wynagrodzenia, poczynając od 1 stycznia do 8 września 2016 r. jest nieważne i dyrektor ma prawo wyłącznie do wynagrodzenia w części ważnej. Od 9 września 2016 r. nieważne postanowienie umowy zostało usankcjonowane poprzez zmianę przepisów podwyższające limity wynagrodzeń w instytucjach samorządowych do 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Za wcześniejszy okres dyrektor liczyć się musi z żądaniem zwrotu wynagrodzenia na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Rafał Krawczyk
sędzia Sądu Okręgowego w Toruniu

Podstawa prawna:

• Art. 1 pkt 2 i 3, art. 2 pkt 1, 2 i 4, art. 5–8, art. 11–13 ustawy z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 2099 ze zm.).
• Art. 14 ustawy z 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz.U. z 2016 r. poz. 1202).

Czytaj więcej

Przygotuj się do zamknięcie roku 2016 w księgach instytucji kultury

Skorzystaj z praktycznej instrukcji już teraz i dowiedz się:

• jaki jest harmonogram czynności związanych z zamknięciem roku 2016,
• jakie są zasady rozliczania dotacji podmiotowych i celowych oraz ich ewidencja,
• jak przygotować księgi rachunkowe do zamknięcia

i wiele więcej!

Czytaj więcej

Webriting w kulturze od A do Z

Ta książka pomoże Ci wypromować ofertę kulturalną w internecie, czyli:

• dobrać formy dystrybucji treści, np. blog, newsletter, fanpage na Facebooku,
• znaleźć wspólny język z czytelnikiem i wyszukiwarką,
• pisać tytuły, leady i środtytuły, które przyciągają uwagę.

Czytaj więcej

Udzielanie zamówień publicznych przez instytucje kultury

Przyjdź na szkolenie, które odbędzie się 11 października 2016 r. w Warszawie a nie pożałujesz!

W programie:

• Zamówienia publiczne do 30 000 euro
• Wyłączenia „przedmiotowe” spod obowiązku stosowania ustawy istotne dla instytucji kultury
• Zamówienia na usługi kultury zakwalifikowane do usług społecznych - ułatwienia proceduralne
• Zmiany dotyczące sporządzania ogłoszeń i specyfikacji istotnych warunków zamówienia w praktycznym ujęciu
• Jak określać warunki udziału w postępowaniu w zamówieniach instytucji kultury
• Weryfikacja wykonawców, w tym w świetle zaostrzonych reguł korzystania z potencjału podmiotów trzecich oraz podwykonawstwa  

Nie czekaj, zapisz się już teraz! Liczba miejsc ograniczona >>

Czytaj więcej

Jednolity Plik Kontrolny – od kiedy

Instytucja kultury, która prowadzi ewidencję VAT w formie elektronicznej, może mieć obowiązek comiesięcznego przesyłania do ministra finansów tzw. jednolitego pliku kontrolnego. Informacje w formie JPK, odpowiadają danym wymaganym dla ewidencji VAT.

Już od 1 lipca 2016 r. niektórzy podatnicy zostali zobowiązani każdego miesiąca przekazywać ministrowi finansów tzw. jednolity plik kontrolny (JPK). Pozostali podatnicy zostaną objęci tym obowiązkiem od 1 stycznia 2017 r. albo od 1 stycznia 2018 r. Oznacza to, że wiele systemów komputerowych, z których korzystają podatnicy, także instytucje kultury, wymaga stosownych aktualizacji umożliwiających utworzenie i wysłanie wymaganych przez przepisy danych w formacie JPK.

Kogo przekazuje dane w formie JPK

Do przekazywania ewidencji VAT w formie elektronicznej zobowiązane są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych (art. 82 ust. 1b Ordynacji podatkowej). A zatem jeśli instytucja kultury prowadzi ewidencję VAT w formie elektronicznej, może być objęta obowiązkiem jej comiesięcznego przesyłania do ministra finansów.

Od kiedy przesyłać dane z ewidencji VAT w formie JPK

Obowiązek przesyłania informacji z ewidencji VAT w formie JPK ma zastosowanie już od rozliczenia za lipiec 2016 roku. W praktyce jednak dotyczy on tych podmiotów, które nie spełniają kryteriów mikroprzedsiębiorcy, małego przedsiębiorcy lub średniego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, która wykonuje we własnym imieniu zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły (art. 2 i4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Wynika stąd, że każda instytucja kultury spełnia kryteria przedsiębiorcy.

Proszę zwrócić uwagę, że wprowadzenie obowiązku przesyłania danych z ewidencji VAT w formie JPK w stosunku do jednostek, które spełniają definicję zostało przesunięte dla:

• mikroprzedsiębiorców – do 31 grudnia 2017 r.,
• małych i średnich przedsiębiorców – do 31 grudnia 2016 r.

Instytucje kultury, które nie są przedsiębiorcami

A co z instytucjami kultury, które nie prowadzą działalności gospodarczej, czyli nie są przedsiębiorcami, a prowadzą ewidencję przy użyciu programów komputerowych?

Dnia 20 czerwca 2016 r. minister finansów wydał interpretację ogólną nr PK4.8012.55.2016 skierowaną do dyrektorów izb skarbowych, dyrektorów izb celnych, dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej, która dotyczy możliwości odroczenia obowiązku przesyłania danych z ewidencji VAT w formacie jednolitego pliku kontrolnego (JPK) podatnikom, także instytucjom kultury, które nie posiadają statusu przedsiębiorcy.

Minister uznał, że kryterium rocznego obrotu netto oraz kryterium zatrudnienia przewidziane w ustawie o swobodzie działalności jako kryteria definiujące mikroprzedsiebiorców, małych i średnich przedsiębiorców powinno mieć również zastosowanie do osób niebędących przedsiębiorcami.

Dla instytucji kultury ogromne znaczenie ma interpretacja ogólna ministra finansów z 20 czerwca 2016 r. (sygn. PK4.8012.55.2016). Mogą Państwo to sprawdzić w 9 numerze miesięcznika Rozliczenia księgowe w kulturze. A w nim również:

• Jak powinien wyglądać harmonogram czynności związanych z zamknięciem 2016 roku
• Rewolucja w zamówieniach publicznych – sprawdź, jak stosować w praktyce kolejnych 8 nowych zasad
• ·Jak obecnie szacować i planować zamówienia w instytucjach kultury
• Jak rozliczać dostęp do wizerunków muzealiów i traktować zbiory o charakterze martyrologicznym
• Jak rozliczyć pokrycie przez centrum kultury wydatków gości konferencji
• Jak zaksięgować nabycie praw autorskich do korzystania ze scenariusza w teatrze
• Jak w muzeum, w teatrze, w bibliotece rozliczać korzystanie z cudzego dzieła – tzw. dozwolony użytek chronionych utworów w instytucjach kultury

Ewa Ostapowicz
starszy specjalista w Dziale Ekonomicznym Uniwersytetu Warszawskiego

Podstawa prawna

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.; Dz.U. z2015 r. poz. 613 ze zm.).
• Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z2015 r. poz. 584 ze zm.).
• Ustawa z10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (tekst jedn.: Dz.U. z2013 r. poz. 186 ze zm.).
• Ustawa z11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. 2016 r. poz. 710 ze zm.).

Czytaj więcej